Linda van Zijll-Vreugdenhil “Leven met de molen(aar)”

linda_van_zijll-vreugdenhil_001
Rob en Linda van Zijll-Vreugdenhil bij hun molen.
Linda van Zijll – Vreugdenhil
Genealogiecode: N X ah.1
Door: Redactie
Bron: Familiestichting
Foto: Linda van Zijll – Vreugdenhil

Dit verhaal gaat over Linda van Zijll-Vreugdenhil, over de molenaar, over molens en over de bakker. Ik dacht: “Ik ga een stukje over Linda schrijven in de Vreugdeschakel, zij woont daar zo leuk ij die molen en zij helpt altijd zo trouw met de verzending van de schakel, dat moet maar eens een keer gemeld worden”.

Dus nog heel vroeg in het voorjaar zet ik koers naar Linda. Gelukkig heeft zij uitgelegd hoe ik moest rijden (“gewoon een stukje over het fietspad met de auto en dan een soort landweg op en dan kom je vanzelf bij de Groeneveldse molen”). Het klopt als een bus! De molen staat hier trots te pronken in het weiland en naast de molen de woning waar ik wezen moet. Hier woont Linda met echtgenoot Rob van Zijll en dochter Maaike Ik word gastvrij ontvangen met koffie en koek en al snel wordt me duidelijk dat de molen hier hoofdzaak is.

Maasland
Maar eerst over Linda. Geboren en opgegroeid in Maasland, de familiewortels van beide kanten diep in dat dorp, waarover een oud rijmpje zegt: ‘Maasland, kaasland, boerenland, boterland, pareltje aan Westlands rand’. Deze lofzang stamt uit de tijd dat het dorp nog niet tot de gemeente Midden-Delfland behoorde, maar bij het Westland gerekend werd. Linda is haar werkzame leven ook begonnen in Maasland, namelijk. als tandartsassistente. Momenteel werkt zij als zodanig in het Haga ziekenhuis in Den Haag op de afdeling  ‘Bijzondere tandheelkunde’, hier worden mensen geholpen die in de gewone praktijk niet terecht kunnen, dit kan verschillende oorzaken hebben. Als voorbeeld noemt zij mensen met een lichamelijke of geestelijke beperking of mensen met een enorme angst voor de tandarts. Geduld en inleving in de betreffende persoon zijn hier van groot belang en dit werk geeft Linda heel veel voldoening. Naast werk en gezin zingt zij ook in Gospelkoor Spirit: natuurlijk wel in Maasland!

Schipluiden
Want Maasland blijft een mooi dorp, maar Linda woont sinds 1989 in Schipluiden. Ook een prachtige plaats  in een landelijke omgeving met veel oude boerderijen. En ja, hoe is het gekomen dat zij als rasechte Maaslandse op zo’n schitterend plekje in Schipluiden terecht is gekomen? Natuurlijk heeft de molenaar hier alles mee te maken, want als je verliefd wordt op Rob van Zijll is er geen ontkomen aan: je krijgt de molen er gratis en voor niks bij!

Linda van Zijll – Vreugdenhil
Genealogiecode: N X ah.1
Door: Redactie
Bron: Familiestichting
Foto: Linda van Zijll – Vreugdenhil

Groeneveldse molen
Eerst maar eens wat feiten over die Groeneveldse molen. Al rond 1450 werd besloten om voor de Groeneveldse polder in Schipluiden een poldermolen te stichten, deze molen is omstreeks 16 augustus 1719 als gevolg van blikseminslag afgebrand. De huidige, ronde stenen molen  werd in 1719 gebouwd als opvolger van de verbrande molen. Deze met een scheprad uitgeruste poldermolen ligt circa 800 meter ten zuidwesten van het buurtschap ’t Woudt. Hij bemaalde tot 1960 uitsluitend met windbemaling de Groeneveldse polder (ca. 270 ha). Daarna is er voor de polder een gemaal gebouwd en werd dus overgegaan op mechanische bemaling.

Begin jaren tachtig van de 20e eeuw bleek dat de bemalingscapaciteit vergroot moest worden, wat tot gevolg had dat het scheprad met windaandrijving weer in bedrijf gesteld werd. Het scheprad kan sindsdien zowel elektrisch als met de wind aangedreven worden. De molen fungeert nu nog als reservegemaal: als het gemaal de polder niet aan kan (bij extreme regenval) wordt de molen (elektrisch) ingezet.

In de Groeneveldse molen werd de woning nog  tot in de jaren ‘70 van de 20e eeuw bewoond. In deze molenaarswoning bevinden zich onder andere bedsteden en een potkachel. De betegelde wand is opgebouwd uit replica’s van de oorspronkelijke Delfts blauwe tegels. Bezoekers kunnen zo een indruk krijgen van de vroegere woonomstandigheden van een molenaarsgezin. In de jaren ‘40 en ‘50 van de vorige eeuw woonde hier een molenaar met zijn vrouw en tien kinderen!

Het zomerhuis waarin gedurende de zomer werd gewoond, is bij het herstel van de molen wegens bouwvalligheid afgebroken. De woning naast de molen, waar de familie Van Zijll dus woont, staat op de plaats van dit oorspronkelijke zomerhuis. Sinds 1977 is het Hoogheemraadschap van Delfland eigenaar van de molen en kon deze molen, mede met subsidies van de Rijksdienst Monumentenzorg, gerestaureerd worden. Op 25 mei 1987 werd de restauratie voltooid en  de molen is sindsdien regelmatig in bedrijf te zien.

Tik van de molen
Het  bekende gezegde: ‘Hij heeft een tik van de molen’ is niet zo’n aardige uitdrukking. Ik zou het dan ook in de verste verte niet willen zeggen over Rob van Zijll, maar hij begint zijn verhaal wel met de mededeling dat hij een aangeboren afwijking heeft: molens! Geboren in Alphen a/d Rijn, met grootouders in Aarlanderveen, dus in een omgeving met veel molens (kijk maar eens op internet en zoek naar Molenviergang Aarlanderveen) had hij al snel grote belangstelling voor molens.

Zijn moeder moest molentjes voor hem tekenen toen hij nog in de kinderstoel zat. Zijn vader werd ook ingeschakeld en deze was niet zo goed of hij moest een molentje voor hem bouwen waaraan Rob dan weer ´verbouwde´, niet altijd met een excellent resultaat. Opa en oma woonde dus vlakbij de molens en dat trok: zijn hele jeugd stond in het teken van molens en spelenderwijs leerde hij het molenaarsvak. Op zijn 13e jaar kwam hij al op een molen in de buurt van zijn woonplaats, de molenaar vond het wel mooi dat Rob zoveel interesse had. Helaas kwam deze molenaar te overlijden toen Rob een jaar of 14 was en Rob is toen brutaalweg naar het polderbestuur gestapt met de vraag of hij met de molen mocht malen. Na wat overleg kreeg hij toestemming, maar het moest wel onder begeleiding.

In de jaren ´70 is het Gilde van Vrijwillige molenaars opgericht. Beroepsmolenaars waren er in die jaren nog maar heel weinig en werd het steeds actueler voor vrijwilligers om het molenaarsdiploma te halen. Dit vanwege eisen die door de  overheid gesteld werden. Dus omdat Rob toch wel graag iets in de  ‘molenwereld’ wilde, moest hij daaraan geloven. Een opleiding die al gauw een jaar of drie duurt, met minimaal 150 uur praktijkervaring.

Sinds oktober 1981 is hij in het bezit van zijn molenaarsdiploma en hij geeft inmiddels zelf ook les als  instructeur voor de officiële opleiding: dinsdags theorie en op zaterdag praktijkles. De theorie gewoon in de eigen woonkamer en de praktijk – ja wat denkt u?

In 1987 deed de kans zich voor om molenaar te worden in Schipluiden, en met beide handen greep hij die kans natuurlijk aan. In april 1988 werd begonnen met de bouw van een nieuwe woning naast de molen en na twee jaar heen en weer rijden van Alphen naar Schipluiden, kon hij in januari 1989 bij de molen gaan wonen.

Malen voor bakker Vreugdenhil
In de rubriek ‘Personalia’ in deze Vreugdeschakel kunt u lezen over bakkerij Vreugdenhil in Maasdijk. Deze bakker heeft zijn eigen spelt (een gezond soort graan) geteeld en geoogst. Bakker Chris Vreugdenhil had de intentie om het een totaal Westlands product te laten zijn en om  hiervan heerlijke producten te bakken moest de spelt natuurlijk eerst vermalen worden in een Westlandse molen. Rob van Zijll zou, samen met zijn molenaarsleerling Luc Ruijgt, die klus gaan klaren met de ’s‑Gravenzandse korenmolen: helaas, bij de proefdraaiing gaf de molen het op en vielen alle vier wieken naar beneden. Gelukkig kon Rob uitwijken naar de Maaslandse korenmolen ‘De drie Lelies’ waar hij ook molenaar is. Aldus zijn de speltproducten van bakker Vreugdenhil met een beetje fantasie toch nog (bijna) echt Westlands!

Ik vraag of Linda  ook besmet is met het ´molenvirus´. “Besmet is een groot woord”, antwoordt ze. “In het begin wist ik niet meer dan dat er vier wieken aan zo´n ding zitten, maar in 25 jaar heb ik veel bijgeleerd. Rob is nu eenmaal een en al molen en als je daar niet voor open staat dan  red je het niet. Als Rob bezoek heeft, gaat het alleen maar over molens en als je dat niet leuk vindt, is het ook niet leuk. Dinsdagsavonds en op zaterdag geeft hij hier dus les. Op zaterdag zijn hier altijd leerlingen, groot en klein.”

Vlak naast de molen is een´speelmolenpark´ met drie werkende ´speelmolens´, waarin een aantal molens op kleine schaal graan malen, zeven en mengen. Een van de drie speelmolens wekt elektriciteit op voor de verlichting in de andere twee.

Bij het afscheid kreeg ik twee pakken bakmeel mee en ik kan u verzekeren de cake smaakte perfect! De kruidkoek moet ik nog uitproberen!

Mocht u geïnteresseerd zijn om ook eens een bezoek te brengen:  tijdens de Nationale Molendagen is de molen in ieder geval te bezichtigen. Mocht u dat gemist hebben dan kunt u altijd een afspraak maken en als de molen draait, is Rob in ieder geval aanwezig.

www.westlandsemolens.nl
www.speelmolenpark-schipluiden.nl